همه چیز درباره خواص و مضرات سویا ، از فواید سویا چه می دانید؟
سویا سرشار از پروتئین است و کلسترول و هیچ نوع چربی مضری ندارد. علاوه بر این باعث افزایش کلسترول خوب یا HDL در بدن می شود.
از مزایا و فواید مصرف سویا چه می دانید؟
آیا مصرف سویا می تواند در برخی افراد خطرناک باشد؟
دورنمای سلامت نسبت به سویا موضوعیست که مناقشات فراوانی را در طی سالهای اخیر به وجود آورده است. حامیان مصرف سویا خاطر نشان میکنند که سویا حاوی مقادیر فراوانی فیبر، پروتئین، کلسیم و آهن است، تمام آنچه برای افزایش سلامت اغلب انسان ها ضروریست.
اما مخالفان بر این باورند که ترکیبات شیمیایی خاص موجود در سویا از لحاظ ساختاری و کارکردی مشابه هورمون استروژن عمل کرده و ترکیبات موجود در آن و تاثیرات احتمالی آن بر بدن انسان مایهی نگرانی آنهاست.
تحقیقات اخیر که در همین هفته انتشار یافت کمک کرد تا مسیر مناقشات به سوی مزایای سویا بر سلامت هدایت شود زیرا نتایج این تحقیق دال بر آن بود که سویا نه عامل تحریک سلولهای سرطانی بلکه موجب پیشگیری از رشد سرطان میگردد.
استروژن گیاهی چیست؟
گفتگوها پیرامون تاثیرات سویا بر سلامت بر گروهی از مواد شیمیایی موسوم به استروژن گیاهی متمرکز شده است که به طور طبیعی در سویا یافت میشود.
دربارهی سویا و سرطان سینه چه میدانید؟
چندین مطالعه در این زمینه تلاش نمود تا دریابد که آیا با مصرف استروژن گیاهی واقعا خطر ابتلا به سرطان مطرح میگردد یا خیر؟
این تحقیقات به دو شیوه صورت پذیرفت. نخست در سطح سلولی که محققان تاثیر شایعترین استروژنهای گیاهی موجود در سویا را بر سلولهای سرطانی سینه آزمودند و دریافتند که این استروژن گیاهی میتواند رشد این سلولها را افزایش دهد.
اما در مطالعاتی که به مقایسهی مناطق مختلف جهان بر مبنای میزان سویای مصرفی آنها پرداخته، نشان داد در مناطقی که سویای بیشتری مصرف میشود نرخ سرطان سینه پایینتر است.
همین نتایج گیجکننده و کاملا ضد و نقیص دربارهی تاثیر سویا یک تیم تحقیقاتی را برآن داشت تا تلاشهای خود را به نحوهی متفاوت و البته کارآمدتری دنبال کنند.
سویا، یکی از مواد غذایی است که در گروه حبوبات قرار می گیرد و ارزش پروتئینی بسیار بالایی دارد. علاوه بر پروتئین، سویا از نظر چربی هم مناسب و از نظر فیبر بسیار غنی است و ترکیب های شیمیایی گیاهی که مهم ترین آن فلاونوییدها هستند، دارد. همچنین سویا حاوی فیبر و استروژن ها است و می تواند منبع بسیار خوبی برای مصرف هم آقایان و هم خانم ها باشد.
سویا به دلیل فیتواستروژن ها از جمله مواد غذایی است که مصرف آن در پیشگیری از بیماری های مزمن به خصوص برخی سرطان ها به ویژه سرطان پستان در خانم ها و سرطان پروستات در آقایان، بیماری های قلبی ـ عروقی و کاهش علایم یائسگی بسیار مفید است.
تحقیقاتی که در کشورهای مختلف انجام شده، نشان داده اند در کشورهای آسیایی به ویژه در ژاپن، میزان مصرف سویا و غذاهای تهیه شده از آن بسیار بالا است و در نتیجه شیوع سرطان پستان و پروستات بسیار پایین است.
مقایسه ای که در 42 کشور مختلف انجام شده نشان داده است در کشورهایی که مردمش سویا زیاد می خورند، میزان مرگ و میر ناشی از دو سرطان پستان و پروستات بسیار پایین است.
سویا به دلیل فیتواستروژن ها از جمله مواد غذایی است که مصرف آن در پیشگیری از بیماری های مزمن به خصوص برخی سرطان ها به ویژه سرطان پستان در خانم ها و سرطان پروستات در آقایان، بیماری های قلبی ـ عروقی و کاهش علایم یائسگی بسیار مفید است.
نکته ی بسیار مهم دیگر این که تمام مواد غذایی اگر در حد متعادل مصرف شوند اثر مفیدی دارند اما اگر همین مواد غذایی مفید را زیاد مصرف کنیم، می توانند مضر باشند. سویا هم اگر به صورت زیاد مصرف شود، می تواند خود عامل ابتلا به سرطان باشد. در واقع فیتواستروژن ها می توانند رشد سرطان های مرتبط با هورمون را تحریک کنند. به همین دلیل مصرف زیاد سویا یا مکمل آن به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
امروزه حتی متخصصان تغذیه و انجمن های مقابله با سرطان در کشورهای پیشرفته پیشنهاد نمی کنند کسی مکمل سویا بخورد. مکمل سویا تنها زیر نظر پزشک در شرایط خاص می تواند مورد مصرف قرار گیرد. البته توصیه می شود از سویا به شکل دانه ی کامل استفاده کنید تا از بروز بسیاری از بیماری ها پیشگیری شود. میزان مصرف هم می تواند 2 تا 3 بار در هفته و هر بار به اندازه ی یک لیوان سویای پخته باشد.
محققان تاثیر سویا را چگونه آزمودند؟
محققان گروهی از موشها را انتخاب نموده و تخمدان آنها را خارج کردند تا با این مدلها بهتر مشخص شود که زنان پس از یائسگی چگونه به تاثیرات سویا پاسخ میدهند. آنها برخی از موشها را با استروژن گیاهی خالص سویا موسوم به genistein تغذیه نمودند و به گروه دیگری از موشها رژیم آرد سویا دادند.
همچنین آنها گروهی موش داشتند که به جای سویا، هورمون دریافت میکردند و به گروه چهارم از موشها هیچچیز جز دارونما داده نمیشد. محققان به تمام این موشها سلولهای سرطانی سینه را تزریق نمودند که در صورت عدم توجه به تومور سرطانی بدل میشد. محققان پس از ۱۲ هفته موشها را کشتند تا دریابند که سلولهای سرطانی چه روندی را پیش گرفته بودند.
آنها دریافتند تومور موشهایی که آرد سویا مصرف میکردند کوچکتر از تومورهای سرطانی موشهایی بود که دارونما دریافت مینمودند، به عبارت دیگر آرد سویا به نبرد با رشد سلولهای کمک شایانی مینمود.
سالهای سال، سویا را جایگزین سالمی برای گوشت در نظر میگرفتند و آن را به عنوان یک مادهی غذایی سالم تبلیغ میکردند. این ماده خوراکی که از دانهی سویا تهیه میشود عمدتا به سه شکل مختلف در دسترس است – شیر سویا، پروتئین سویا، و فیبر سویا.
مدت زمانی پروتئین سویا را به عنوان یک اَبَر خوراکی طبیعی در کوی و بازار تبلیغ میکردند و میفروختند. ولی در سالهای اخیر، سویا به خاطر برخی اثرات جانبی وحشتناکاش بار دیگر مورد توجه قرار گرفته است. گفته میشود استفاده از سویا در مدت زمانی کوتاه، مثلا برای حدود ۶ ماه، خطری در بر نخواهد داشت. با این حال، به نظر میرسد استفاده از پروتئین سویا در مدت زمان طولانیتر و به میزان زیاد خالی از خطر نباشد.
مضرات سویا چیست و چرا پروتئین سویا روی آدمها تاثیر منفی میگذارد.
پروتئین سویا حاوی سموم گوناگونی است، از جمله اسید فیتیک، فیتواستروژن، هماگلوتینین، و مهارکنندههای تریپسین که دلیل ریشهای خطرات استفاده از سویا هستند. با وجود این، این عوارض جانبی صرفا اثرات منفی احتمالی استفاده از سویا به شمار میروند و با رعایت محدودیت در مصرف سویا میتوان از آنها اجتناب کرد.
در ادامه مضرات سویا و عوارض جانبی پروتئین سویا آمده است.
آیا سویا بر قدرت باروری زنان تاثیر میگذارد؟
مطالعهای که در ۲۰۰۹ در کشور برزیل به عمل آمد، ثابت کرد سویا بر دستگاه تناسلی زنان تاثیر میگذارد. بنابراین، اگر برای باردار شدن با مشکل مواجه هستید، ضروری است میزان مصرف سویایتان را بررسی کنید. این مطالعات به مدت ۱۵ ماه در شرایط آزمایشگاهی بر روی موشهای ماده به عمل آمدند. در طول این دوره، غذای این موشها از پروتئین سویایی تشکیل میشد که از لحاظ ژنتیکی اصلاح شده بود. نتایج این آزمایش حقیقتا تکان دهنده بودند. بدن این موشها سطح بالایی از پروژسترون را به نمایش گذاشت. رحم و چرخهی قاعدگی این موشها تغییرات شدیدی را نشان دادند.
اگر این مطالعات را به انسانها تعمیم دهید، در خواهید یافت خطر ابتلا به عقب افتادگی قاعدگی در زنانی که پروتئین سویا با اصلاح ژنتیکی مصرف میکنند، بسیار بالاتر خواهد بود. در چنین مواردی، زنان با توقف چرخهی قاعدگی مواجه هستند. این وضعیت، به نوبهی خود باعث بروز آندومتریوز میشود که به عنوان یکی از علتهای اولیهی ناباروری در زنان شناخته میشود.
سویا باعث بروز قاعدگی سنگین میشود
به علاوه، مطالعهی دیگری نشان میدهد آنهایی که از پروتئین جدا شده از سویا با اصلاح ژنتیکی استفاده میکنند، ممکن است دچار دورهی قاعدگی طولانی و غیر طبیعی شوند که از لحاظ خونریزی بسیار سنگینتر نیز است. این وضعیت از لحاظ پزشکی منوراژی نامیده میشود.
سویاباعث ایجاد اختلال غدد درونریز میشود
سویا مملو از “ترکیبات زیست فعال” خاصی نظیر ژنیستئین، گلیسیتین، دایدزین، و غیره است. این ترکیبات جمیعا “ایزوفلاون“ نامیده میشوند. این مواد شیمیایی گیاهی تحت عنوان “مختل کنندگان استروژن“ طبقهبندی میشوند. این مواد در کارکرد طبیعی دستگاه درونریز بدنمان اختلال ایجاد میکنند. ایزوفلاونها با فعال کردن گیرندهها یا پیشگیری از اتصال آنها، هم میتوانند فعالیت استروژنهای طبیعی را تقویت کنند و هم باعث کاهششان شوند. ایزوفلاونها در نتیجهی این رفتارشان، میتوانند ما را دچار اختلال و به هم ریختن تعادل هورمونها کنند.
پروتئین سویای اصلاح شدهی ژنتیکی حاوی گلیفسات است. این عنصر مانع کارکرد مناسب دستگاه درونریز زنان میشود. این مسئله نیز به نوبهی خود مانع از کارکرد آروماتاز، تولید کنندهی استروژن، میشود. استروژن نقش عمدهای در بارداری ایفا میکند، زیرا زنان در دوران بارداری سطوح بالایی از آن را تولید میکنند. سطوح پایین این هورمون به عنوان عاملی مخرب برای جنین و مادر باردار شناخته میشود.
سویا باعث کاهش نیروی جنسی میشود
عوارض جانبی پروتئین جدا شده از سویا فقط به زنان محدود نمیشود. مردان نیز تحت تاثیر آن قرار میگیرند. مطالعات نشان میدهند راهبان تارک دنیا مدتها است برای کنترل نیروی جنسیشان از پروتئین سویا استفاده میکنند. بنابراین، توصیه میشود اگر میخواهید در تخت خوابتان عملکرد خوبی داشته باشید، پیش از مصرف نوشیدنیهای پروتئینی و شکلاتهای انرژیزا برچسب محتویات آنها را یک بار دیگر بررسی کنید.
به علاوه، دو ترکیب دیگر موجود در پروتئین سویا، به عبارتی ژنیستئین و دایدزین، موادی هستند که به طور کامل رفتار استروژن را تقلید میکنند. آنها باعث ایجاد اختلال نعوظ در مردان میشوند. همچنین، گفته میشود مردانی که از این پروتئین استفاده میکنند دچار نوسانات خلقی، کاهش شمار اسپرم، بزرگ شدن پستانها، و حتی رشد بیش از اندازهی موهای صورت و بدن میشوند.
سویا به دلیل فیتواستروژن ها از جمله مواد غذایی است که مصرف آن در پیشگیری از بیماریهای مزمن به خصوص برخی سرطانها به ویژه سرطان پستان در خانم ها و سرطان پروستات در آقایان، بیماریهای قلبی ـ عروقی و کاهش علایم یائسگی بسیار مفید است.
تحقیقاتی که در کشورهای مختلف انجام شده، نشان دادهاند در کشورهای آسیایی به ویژه در ژاپن، میزان مصرف سویا و غذاهای تهیه شده از آن بسیار بالا است و در نتیجه شیوع سرطان پستان و پروستات بسیار پایین است.
مقایسهای که در 42 کشور مختلف انجام شده نشان داده است در کشورهایی که مردمش سویا زیاد می خورند، میزان مرگ و میر ناشی از دو سرطان پستان و پروستات بسیار پایین است.
البته این مطالعات در کشورهای غربی همین نتایج را نداشته و دیده شده که هیچ ارتباط مستقیمی بین مصرف سویا با کاهش مرگ و میر ناشی از این بیماریها وجود ندارد. شاید دلیل اصلی این امر نوع مصرف سویا در کشورهای غربی باشد. زیرا غربیها سویا را اغلب به صورت پروتئین استخراج شده مصرف میکنند در حالی که در کشورهای آسیایی، دانه کامل سویا به صورت لوبیای سویا مصرف میشود.
بحث دیگر این است که در کشورهای غربی همراه سویا، قند و چربی استفاده میشود. به همین دلیل ارتباطی که در کشورهای دیگر بین مصرف سویا و پیشگیری از بیماریها نشان داده شده، در کشورهای غربی وجود ندارد. دلیل دیگری که میتوان به آن اشاره کرد این است که عوامل مختلفی در بروز سرطانها نقش دارند که حدود 40 تا 60 درصد آن مربوط به تغذیه است.
نکتهی بسیار مهم دیگر این که تمام مواد غذایی اگر در حد متعادل مصرف شوند اثر مفیدی دارند اما اگر همین مواد غذایی مفید را زیاد مصرف کنیم، میتوانند مضر باشند. سویا هم اگر به صورت زیاد مصرف شود، میتواند خود عامل ابتلا به سرطان باشد. در واقع فیتواستروژن ها میتوانند رشد سرطانهای مرتبط با هورمون را تحریک کنند. به همین دلیل مصرف زیاد سویا یا مکمل آن به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
محققان پیش از این نیز در مورد سویا و تاثیر آن بر سرطان پستان تحقیق کرده بودند. در برخی تحقیقات، مصرف سویا موجب کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان در زنانی که مبتلا نیستند، شده است اما چون سویا مانند هورمون استروژن عمل میکند، موجب حساسیت هورمونی در زنان مبتلا به سرطان میشود.
نتایج این مطالعه نیز پیچیده و کمی مبهم است و محققان نتیجه مشخصی ارائه ندادند. در این پژوهش، محققان 140 زن را که در مراحل اولیه ابتلا به سرطان پستان بودند، در دو گروه تقسیمبندی کردند.
به گروه اول روزانه به مدت یک تا چهار هفته به اندازه یک فنجان شیر سویا به عنوان مکمل سویا داده شد و گروه دوم تنها شیر دریافت کردند. در 20 درصد از زنانی که سویا مصرف کردند، غلظت خون با فیتواستروژن سویا افزایش یافت که با تومور پستان مرتبط است.
این میزان سویا لزوما با پیشرفت تومور مرتبط نیست، اما شواهد نشان میدهد رشد آن با مصرف سویا سریعتر شده و مصرف سویا به مدت دو هفته با افزایش ژن تومور پستان مرتبط است.
با وجود اینکه بسیاری از متخصصان به زنان مبتلا به سرطان پستان توصیه میکنند که از خوردن سویا اجتناب کنند، اما همچنان در وب سایت انجمن سرطان آمریکا آسیبهای سویا بر سلامت زنان مبتلا به سرطان پستان مشخص نشده و همچنان افراد را به خوردن سویا تشویق میکنند.
گفتگوها پیرامون تاثیرات سویا بر سلامت بر گروهی از مواد شیمیایی موسوم به استروژن گیاهی متمرکز شده است که به طور طبیعی در سویا یافت میشود.
همانطور که از نام آن پیداست، استروژن گیاهی، ترکیبات استروژن مانندی هستند که در گیاهان یافت میشوند. استروژن از هورمونهای کلیدی در بدن انسان است و برای رشد جنسی و تعدیل آن در زنان از اهمیت ویژهای برخوردار است، گرچه مردان نیز به مقدار محدودی استروژن نیاز دارند و از آن بهره میبرند.
از آنجایی که این استروژن گیاهی از لحاظ ساختاری بسیار شبیه به استروژن موجود در بدن انسان است، نگرانیهایی را پدید میآورد که ممکن است آنها با گیرندههای مشابه استروژن در بدن پیوند خورند و موجب فعال شدن این گیرندهها به نوعی که برای سلامت بدن مفید نباشد، گردند.
در مورد خاص آنها نگران رشد سلولهای سرطانی هستند. زیرا برخی از سرطانها مانند سرطان سینه از مقادیر فراوانی استروژن بهره میبرد تا به سرعت رشد نماید و گسترش یابد. در برخی موارد نیز نگرانی از تاثیرات احتمالی آن بر باروری مردان نشآت میگیرد اما هیچ مطالعهای برای اثبات این نگرانی وجود ندارد.
دربارهی سویا و سرطان سینه چه میدانید؟
چندین مطالعه در این زمینه تلاش نمود تا دریابد که آیا با مصرف استروژن گیاهی واقعا خطر ابتلا به سرطان مطرح میگردد یا خیر؟
این تحقیقات به دو شیوه صورت پذیرفت. نخست در سطح سلولی که محققان تاثیر شایعترین استروژنهای گیاهی موجود در سویا را بر سلولهای سرطانی سینه آزمودند و دریافتند که این استروژن گیاهی میتواند رشد این سلولها را افزایش دهد.
اما در مطالعاتی که به مقایسهی مناطق مختلف جهان بر مبنای میزان سویای مصرفی آنها پرداخته، نشان داد در مناطقی که سویای بیشتری مصرف میشود نرخ سرطان سینه پایینتر است.
همین نتایج گیجکننده و کاملا ضد و نقیص دربارهی تاثیر سویا یک تیم تحقیقاتی را برآن داشت تا تلاشهای خود را به نحوهی متفاوت و البته کارآمدتری دنبال کنند.
محققان چگونه این تاثیرات را تفسیر کردند؟
برخی از مصرف سویا اجتناب میکنند زیرا میهراسند که موجب سرطان سینه در آنها شود. این مطالعه نشان داد که احتمال آن بسیار ضعیف است.
طبق برخی مطالعات دیگر که در این زمینه انجام پذیرفته فراوردههای سویا که مردم به طور معمول مصرف میکنند اغلب بیخطرند و حتی از ابتلا به سرطان سینه جلوگیری میکنند.
ترکیبات سویا، هم اثر ضد رشد سلول های سرطانی داشته اند و هم اثر تحریک کننده. پس بخاطر این اثر تحریکی است که می توان گفت حداقل درصدی از مبتلایان به سرطان با استفاده از این ماده ضرر خواهند کرد. لذا در حال حاضر باید از بیماران درخواست کرد که از مصرف ترکیبات سویا مشخصاً خودداری کنند.
به یک مسئله بسیار مهم باید توجه داشت که اگرچه مصرف سویا در مبتلایان به سرطان ممنوع است ولی در پیشگیری از کانسر پستان در افراد سالم مسئله کاملاً متفاوت است. در ماه می سال 2009 در نشریه آمریکایی تغذیه، مقاله ای به چاپ رسیده است که در آن به این موضوع به صراحت اشاره شده است.
ژاپنی ها سالهاست که متوجه شده اند که شمار کانسر پستان در نژاد آن ها و بخصوص آن گروهی که مصرف زیاد سویا دارند کمتر است. در یک مطالعه آینده نگر نیز ثابت شده است که زنان ژاپنی که سویا مصرف
می کنند کمتر به سرطان پستان مبتلا می شوند. جالب اینکه در خانم هایی که از سنین پائین تر سویا مصرف می کنند، این اثر ضد سرطانی بیشتر است تا خانم هایی که بعدها مصرف این ماده را شروع کرده اند. جالب تر اینکه بروز سرطان در مصرف کنندگان سویا یک سوم گروهی است که از این ماده استفاده نمی کنند.
پس در مجموع
مصرف سویا در مبتلایان به سرطان پستان توصیه نمی شود
مصرف سویا از جوانی برای تمام خانم ها توصیه می شود
با وجود شواهد علمی مستدل، هنوز هم عده ای از مردم در مصرف سویا برای جلوگیری از ابتلا به سرطان شک دارند. بر اساس نتایج تحقیقات دانشمندان، بسیاری از زنان در مورد مصرف سویا به عنوان عامل کاهش ابتلاء به سرطان تردید دارند. این دانشمندان، با مطالعه بر روی زنانی که سویا مصرف کرده بودند،دریافتند که 54 در صد زنانی که به صورت منظم سویا مصرف می کردند، معتقد بودند که مصرف سویا احتمال ابتلا به سرطان را کاهش می دهد. دانشمندان معتقدند غذاهای حاوی سویا، خطر ابتلا به سرطان سینه، پروستات و رحم را 25 تا 50 درصد کاهش می دهند.
آیا سویا برای شما مفید است؟
سویا گذشته از این که غذایی کامل و سرشار از پروتئین است ،هیچ نوع چربی مضری ندارد و روغن آن جزء چربی های اشباع نشده به شمار می رود.
اما سویا کارهای بسیار زیاد دیگری را نیز انجام می دهد. در این قسمت، فواید سویا را که از نظر علمی ثابت شده، برای شما بیان می کنیم.
سویا خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد
جایگزینی محصولات حیوانی با سویا، باعث افزایش کلسترول خوب یا HDL در بدن می شود.
این نظریه در سال 1999 در آمریکا ثابت شد و اداره بهداشت حق ترویج و تبلیغ سویا را بر روی اتیکت های غذایی به شرکت های آمریکایی واگذار کرد. در همین زمان سویا، به عنوان یک غذای مناسب برای بیماران قلبی معرفی شد.
سویا سرشار از پروتئین است و کلسترول و هیچ نوع چربی مضری ندارد. علاوه بر این باعث افزایش کلسترول خوب یا HDL در بدن می شود.
سویا از بروز سرطان پروستات جلوگیری می کند
در بیش از 40 نوع تحقیق مختلف ثابت شده است که سویا باعث بهبود عملکرد پروستات می شود، زیرا حاوی مقادیر زیادی ایزوفلاوون است. ایزوفلاوون، یک نوع آنتی اکسیدان برجسته و موثر در جلوگیری از ایجاد غدد سرطانی در پروستات است. پروتئین سویا از ترشح آنزیم هایی که باعث تحریک رشد نابهنجار سلول های تشکیل دهنده پروستات می شوند، جلوگیری می کند. میزان پایین سرطان پروستات در مردان آسیایی، گویای استفاده آنها از این ماده غذایی بی نظیر است.
سویا سلامت استخوان ها را تضمین می کند
مطالعات آماری نشان می دهد که مصرف سویا در خانم های یائسه از بروز پوکی استخوان در آنها جلوگیری می کند. مردان نیز از فواید سویا در این زمینه بی بهره نیستند، زیرا مصرف آن استخوان ها را محکم کرده، کمبود مواد معدنی را جبران می کند و باعث کاهش بیماری آرتروز می شود.
دکتر سیماخان استاد جراحی در مرکز سرطان فراگیر روبرت اچ لیوری در دانشگاه نورت وسترن با مطالعه روی 98 زن شرکت کننده که به طور تصادفی برای این آزمایش انتخاب شده بودند به این نتایج دست یافت. به این زنان ترکیبی از ایزوفلاوونهای موجود در سویا در قالب مکمل و یک دارونما داده شد تا در مدت معینی مصرف کنند. ایزوفلاوونها ترکیباتی در فرآوردههای سویا هستند که تصور میشود فعالیت ضداستروژنی دارند. به گفته پزشکان استروژن عامل محرک بسیاری از سرطانهای سینه است.
اگر سالمند دارای دندان مصنوعی بوده و در جویدن یا بلع مشکلی داشته باشد، میتواند موجب بروز سوءتغذیه در او شود همچنین این پرسش مطرح میشود که سالمند تنها غذا میخورد یا تنها زندگی میکند و باید دانست در خیلی از موارد سالمندانی که تنها غذا میخورند میلی به خوردن غذا ندارند.
محیط اجتماعی برای تغذیه سالمندان بسیار اثربخش است. سالمندان بخشی از زندگی ما هستند و ایجاد یک محیط اجتماعی خوب و دلنشین میتواند در روحیه آنها تأثیر بگذارد.
مصرف لبنیات برای سالمندان بسیار اهمیت دارد و باید روزانه 2 تا 3 سهم لبنیات مصرف کنند که هر سهم معادل یک لیوان شیر است همچنین غذای سالمندان باید سرشار از پروتئین باشد و پروتئین سویا برای آنها بسیار مفید است.
سالمندان باید روزانه 2 تا 3 سهم میوه و سبزی مصرف کنند که هر
نظرها