کودکان بیش فعال چه ویژگی هایی دارند؟ نحوه ی برخورد با کودک بیش فعال چگونه باید باشد؟
امروزه بسیاری از والدین تصور می کنند کودکانشان بیش فعال است بدون آنکه تا کنون به پزشک متخصص و یا رواندرمانگری با تجربه مراجعه کرده باشند
با کودک بیش فعال باید چگونه رفتار کنیم ؟
علائم بیش فعالی کودکان چیست ؟ با کودک بیش فعال چه کنیم ؟ کدام یک رفتارهای پدر و مادر باعث می شود بیش فعالی کودک تشدید شود؟
بیش فعالی یا ADHD موضوعی است که در این مقاله راجع به آن صحبت می کنیم.
ما در این مقاله سعی میکنیم عمده نشانه های بیش فعالی کودکان را ذکر کنیم و به پدر و مادران و مربیانی که در منزل و مهدکودک با کودک بیش فعال در ارتباط هستند مهارت های رفتاری را آموزش دهیم.
امروزه بسیاری از والدین تصور می کنند کودکانشان بیش فعال است بدون آنکه تا کنون به پزشک متخصص و یا رواندرمانگری با تجربه مراجعه کرده باشند. آنها صرفاً به خاطر تحرکات زیاد و یا شیطنت های کودکانه فرزندشان برچسب بیش فعالی را به روی آنها می زنند.
قبل از هرچیزی باید بدانیم بیش فعالی چیست و آیا می توان با روش ها و یا تکنیک هایی بیش فعالی را کنترل کرد یا خیر. بیش فعالی قالباً در سنین چهار تا هفت سالگی نمود پیدا می کند. گاهاً بیش فعالی با اوتیسم اشتباه گرفته می شود چرا که نشانه های مشترکی بین هر دو اختلال وجود دارد. اما به هیچ عنوان این دو بیماری یکسان نیست.
بیش فعالی انواع گوناگونی دارد. در هر مرحله از شروع تشخیص اختلال بیش فعالی باید درمان های مختلفی شروع شود.
در همه انواع بیش فعالی تحرک زیاد، عدم تمرکز و توجه کافی، حرف شنوی نداشتن از والدین و مربی، کم اشتهایی و لاغری ، حرکات غیر قابل کنترل و هیجانی در همه انواع بیش فعالی مشاهده می شود.
• بیش فعالی نوع اول :
در این مرحله از بیش فعالی با تکنیک های ساده تر و در مدت زمان کوتاه تری کودک به حالت نرمال باز میگردد. کودکی که به بیش فعالی نوع یک مبتلا شده است تنها مشکل تمرکز و توجه دارد و از سویی دیگر نسبت به هم سن و سالهای خود پر جنب و جوش تر است.
• بیش فعالی نوع دوم :
در این نوع بیش فعالی کودک نسبت به مراقبت از خود و رفتارهای پر خطر احساس تصمیم گیری و کنترل ندارد. نمیتواند تشخیص دهد این رفتار می تواند خطرساز باشد و عواقب جبران ناپذیری داشته باشد. علاوه بر این در بیش فعالی نوع دوم عدم تمرکز ، پرتحرکی ، جنب و جوش ، خواب کم و کوتاه و منقطع نیز وجود دارد.
• بیش فعالی نوع سوم :
کودکانی هستند که در مراحل اولیه درمان را شروع نکرده اند و یا به یک باره و ظرف مدت زمان کوتاهی به این درجه از بیش فعاللی رسیده اند. در این نوع از بیش فعالی نشانه های تحرک بیش از حد و غیرعادی از سنین کم قابل مشاهده است. این کودکان کم خوب هستند، کم غذا هستند و زیاد گریه میکنند.
نشانه های دیگری برای بیش فعالی نوع سوم وجود دارد که در ذیل بیان می کنیم :
• مدام حرکت میکنند و زیاد دست ها و پاهای خود را تکان می دهند.
• بقیه کودکان را می زنند و هل می دهند.
• عصبانی می شوند و جیغ می زنند.
• وسایل سایر کودکان را بر میدارند و با زور و غلدری پس نمی دهند.
• صبر کمی دارند و نمی توانند برای رسیدن به خواسته شان کمی صبر کنند.
• حافظه خوبی ندارند و از این شاخه به آن شاخه میپرند.
• در حرف زدن کلمات را به خوبی بیان نمیکنند.
• تکالیف مدرسه را به خوبی انجام نمیدهند و بی دقتی میکنند.
برای درمان بیش فعالی دارو درمان به تنهایی کافی نیست. درمان کودکان بیش فعال روند طولانی دارد. تنها برای تشخیص اینکه آیا کودکی دچار بیش فعالی است یا خیر مدت زمان پنج الی شش ماه نیاز است. در کنار دارو و رواندرمانی رفتار و نحوه ی برخورد پدر و مادر و مربی بسیار مهم است.روش تربیت کودکان مبتلا به بیش فعالی بسیار متفاوت تر از کودکان عادی است. پدر و مادر باید صبر و حوصله و زمان زیادی را برای کودکشان اختصاص دهند.
ممکن است در نگاه اول پدر و مادر تصور کنند با تحکم و قاطعیت و سختگیری درمان کودکشان سریع تر به نتیجه می رسد. لیکن در پروسه ی درمان کودکان بیش فعال صبر اهمیت ویژه ای دارد. پدر و مادر باید به این نکته توجه کنند که رفتارهای کودکان به علت یک سری فعل و انفعالاتی است که در مغز کودک رخ می دهد و شیطنت ها و تحرکات و کم اشتهایی و ... عمدی نیست که با تنبیه و تهدید بهتر شود.
همواره راه های صحبت کردن و تبادل نظر را با کودک باز بگذارید. محیطی ایجاد نکنید که کودک از شما بترسد و مسایل و مشکلاتش را از شما پنهان کند. به عنوان پدر و مادر یک کودک بیش فعال وظیفه ی مهمی به گردن دارید.
باید با کودک همدردی کنید، صحبت کنید، تشویقش کنید و با محبت رفتار کنید.
در صورتی که از رفتار کودکتان ناراحت می شوید در محیطی امن و آرام به او بگوئید از این کارش ناراحت هستید.
از سوی دیگر نسبت به رفتارهای خوب و مناسب فرزندتان واکنش مثبت نشان دهید. به او بگویئد چقدر این رفتارش را دوست داشتید و با یک جایزه ی کوچک تشویقش کنید آن را تکرار کند.
مدت زمان زیادی از روز را به ارتباط فیزیکی با فرزندتان مانند در آغوش کشیدن، بوسیدن و نوازش کردن بپردازید. می توانید بعد از هر رفتار خوب او در آغوشش بکشید و نوازشش کنید.
کودکان بیش فعال قوه ی تخیل قوی ای دارند. برای کودکتان گوش شنوا باشید و ساعاتی از روز را به شنیدن تخیلات او بپردازید و او را همراهی کنید. می توانید در خلال این رفتار نکات آموزش و تربیتی را غیر مستقیم به او گوش زد کنید و با داستان های خودتان رفتار خوب و رفتار بد را با کودکتان تمرین کنید.
اگر فرزندتان مبتلا به بیش فعالی است باید او را در کارهای روزانه سهیم کنید و به او کارهایی را واگذار کنید . از او بخواهید اتاقش را مرتب کند و اسباب بازی هایش را بعد از تمام شدن بازی در قفسه قرار دهد. با او بازی کنید .
بازی بخش زیادی از آموزش است. در علم نوین تربیت و آموزش با بازی های مشخص و آسان صورت میگیرد . بازی هایی که نیاز به تمرکز دارند.
رفتار شما با کودک بیش فعال باید به نحوی باشد که از شما حرف شنوی داشته باشد. به هیچ عنوان اصرار نکنید ، تنبیه نکنید ، خواهش نکنید. باید رفتار شما منطبق بر احترام باشد و به عنوان یک کودک باید از شما حساب ببرد. داد زدن و تنبیه و تهدید تنها از جذبه ی پدر و مادر کم می کند.
کودکان بیش فعال به دلیل عدم مهارت گفتاری نمی توانند خواسته ها و نیازهایشان را به راحتی بیان کنند. این مشکل هم به دلیل انفعالات مغزشان است و به هیچ وجه عمدی نیست. باید در برابر جیغ و فریاد کودکتان از خود جدیت نشان دهید و تسلیم نشوید. کودکتان باید بداند با داد زدن به نتیجه دلخواه نمی رسد و از اینکه می تواند با فریاد زدن به خواسته هایش برسد نا امید شود.
جلوی کودکتان زانو بزنید و با او صحبت کنید . کودکان بیش فعال بیشتر نیازمند توجه هستند و با این کار می توانید احساس اعتماد و امنیت را در او ایجاد کنید . بعد از اتمام گفت و گو او را در آغوش بگیرید. در حین نوازش و در حالتی صمیمانه نکات آموزشی و رفتاری را به او گوش زد کنید.
کودکان بیش فعالی باید مسئولیت داشته باشند. هرچند کم اهمیت و کوتاه. در طول روز چندین کار به او بسپارید.
مثلاً از او بخواهید مراقب خواهر یا برادر کوچک ترش باشد. یا مراقب باشد اگر تلفن زنگ زد به شما اطلاع دهد. اگر این وظایف در خانه ی شما تعریف نشده است خودتان ابتکار عمل داشته باشید و وظایفی را خلق کنید.
این وظایف باید در حد توان کودک بیش فعال باشد.
تمرینات ورزشی برای کودکان بیش فعال یک درمان ضروری است. تحقیقات نشان داده است که با داشتن سی دقیقه در روز ورزش مداوم می تواند باعث شود میزان تمرکز و توجه کودک مبتلا به بیش فعالی افزایش پیدا کند. شنا و ورزش های گروهی با کودکان هم رده سنی باعث خستگی می شود. متعاقباً بعد از خستگی در طول روز کودک به یک خواب کوتاه نیاز پیدا می کند . همین خواب و استراحت به میزان کافی خود به تنهایی درمانی برای کودکان بیش فعال است.
درمان با موزیک . یکی از روش های درمان بیش فعالی تمرینات موسیقی است. این کودکان انرژی فوق العاده ای دارند و می توانند این میزان انرژی را در زمینه های مختلف هنری و ورزشی بروز دهند.
تحقیقات اخیر نشان می دهد که اسیدهای چرب امگا 3 می تواند تا حد زیادی علائم بیماری بیش فعالی را در کودکان کاهش دهد. چرا که کمبود این ویتامین در همه کودکان با اختلال بیش فعالی مشاده شده است بنابراین تامین این نیاز بدن با افزایش مصرف ماهی و گردو تامین شود.
هرگاه تصمیم دارید چیزی را از فرزندتان بخواهید تنها یک بار به او بگوئید. وقتی موضوعی را تکرار می کنید از اهمیت آن کم می شود و دیگر کودک بیش فعال آن را جدی نمیگیرد. نباید با رفتارتان از جدیت موضوعات کم شود.
به عنوان والدین یک کودک بیش فعال بهتر است با پدر و مادرهایی ارتباط بگیرید که آنها هم مانند شما کودکان بیش فعال دارند. انجمن ها و گروه های خودجوشی وجود دارند برای تبادل نظر و انتقال تجربیات. سعی کنید به این گروه ها بپیوندید.
وجود یک مشاور خوب و با تجربه در کنار شما و فرزندتان می تواند روند درمان را به خوبی پیش ببرد.
در ادامه می خوانیم :
نظرها