اینترنت و مغز

نیکلاس کار درباره کتابش با عنوان " کم عمق: چطور اینترنت مغز ما را تغییر می‌دهد" از تاثیر فرسایشی تکنولوژی بر توانایی تمرکزش می‌نویسد: "زمانی من یک شیرجه رو عمیق در دریای کلمات بودم، اما حالا با جت اسکی روی آن‌ها اسکی می‌کنم".

روانشناسان هم از تاثیر عمیق این رخداد بر شیوه تفکر و مغز ما سخن می‌گویند. نخستین تاثیرش همان‌طور که نویسنده کتاب تحسین شده کم عمق می‌گوید بر توانایی تمرکز ما است. حالا زندگی ما و مغز ما چنان به تکنولوژی وابسته است که نمی‌توانیم برای چند لحظه مناسب فکر آن‌ها را از مغزمان بیرون کنیم. محققان در تحقیقی دریافته‌اند، نسلی که در آستانه قرن بیست و یکم به سن و سال نوجوانی رسیده از سالمندان فراموش‌کار تر است. انتقال اطلاعات از ذهن خودآگاه به حافظه بلند‌مدت نیازمند فرآیند با همراهی زمان و تمرکز حواس است. ما درباره اطلاعات براساس اهمیتشان دوباره می‌اندیشیم و در مغزمان آن‌ها را می‌شنویم و آن را از طریق موضوعات مرتبط به یاد می‌آوریم.

اما اگر حواس ما در طی این فرایند مرتبا توسط اطلاعات جدید و متناقض پرت شود چطور؟ یک مطالعه که توسط دانشگاه کلمبیا انجام شده نشان می‌دهد، وقتی مردم فکر می‌کنند می‌توانند اطلاعات را از روی اینترنت به دست بیاورند، دیگر تمایلی برای به خاطر سپردن آن ندارند. اما این تاثیر تنها به اطلاعات ختم نمی‌شود و آن‌طور که مشخص شده تکنولوژی حتی مغز ما را هم تغییر می‌دهد. در حالی‌که به نظر می‌رسد جهان مجازی به ما کمک کرده تا تبدیل به موجوداتی چند وجهی و چند مسئولیتی شویم، اما این رخداد قیمت خودش را دارد. مثلا تحقیقات اخیر به وسیله MRI نشان داده مغز افرادی که زیاد به اینترنت سروکار دارند، شبیه مغز کسانی است که به مواد مخدر معتادند.

مطالعه MRI نشان می‌دهد که چطور جستجوی اینترنتی سیستم شبکه عصبی مغز را درگیر می‌کند. عکس سمت چپ فعالیت مغز در هنگام خواندن کتاب را نشان می‌دهد و عکس سمت راست فعالیت مغزی فرد در حین جستجوی اینترنتی. فعالیت نخست اعصاب کمتری را به طور عمیق و فعالیت بعدی اعصاب بیشتری را به طور سطحی درگیر می‌کند. مطالعه نشان می‌دهد این رخداد باعث تغییر در ارتباطات عصبی مغز ما از نظر فیزیکی می‌شود.